लोकतान्त्रिक शासन व्यवस्थामा जनप्रतिनिधिहरूको प्रमुख दायित्व जनताको अपेक्षा, आवश्यकता, तथा समस्याहरूमाथि प्रभावकारी रूपमा सम्बोधन गर्नु हो । प्रविधिको युगमा जनसंग संवादलाई प्रभावकारी बनाउँदै समस्याको समाधान खोज्ने नयाँ पहलहरू आवश्यक देखिन्छन् । यसै सन्दर्भमा, संघीय संसद सदस्य तथा नेपाली कांग्रेसका उपसभापति माननीय धनराज गुरुङद्वारा प्रारम्भ गरिएको ‘हेल्लो धनराज’ एक नवीनतम र प्रभावकारी प्रणालीका रूपमा देखा परेको छ। यस प्रणालीले पारदर्शिता, जवाफदेहिता, र जनसहभागिता प्रवर्द्धन गरेको छ ।
१. जनसंग संवादको डिजिटल युगमा प्रविधि-अनुकूल पहल
‘हेल्लो धनराज’ प्रणालीले जनताका गुनासो तथा सुझावलाई प्रविधिमैत्री बनाउन ‘Google Form’ जस्ता सरल डिजिटल उपकरणहरूलाई प्रयोगमा ल्याएको छ । यसले आम नागरिकलाई आफ्ना समस्या अभिव्यक्त गर्न सहज वातावरण सिर्जना गरेको छ। अन्य क्षेत्रका सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले पनि डिजिटल माध्यमको प्रयोग गर्दै नागरिकहरूका गुनासो व्यवस्थापन गर्न सक्दछन् ।
२. पारदर्शिता र जवाफदेहिता अभिवृद्धि
‘हेल्लो धनराज’ प्रणालीमार्फत प्राप्त गुनासो तथा सुझावलाई अभिलेखीकरण गरी हरेक तीन महिनामा कार्यान्वयन प्रतिवेदन सार्वजनिक गरिन्छ । यसले समस्या समाधान प्रक्रियालाई पारदर्शी बनाउँदै सांसदप्रतिको जनआस्थालाई थप बलियो बनाएको छ । अन्य जनप्रतिनिधिहरूले पनि यस्तै प्रणाली अवलम्बन गरी आफूले गरेका कार्यहरूको प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्न सक्दछन् ।
३. समस्या समाधानमा प्राथमिकता निर्धारण
प्राप्त गुनासोहरूको प्रकृति, गम्भीरता, र प्रभावको आधारमा प्राथमिकता निर्धारण गरी समाधानका लागि तत्काल कदम चालिनु अत्यन्त महत्वपूर्ण छ । ‘हेल्लो धनराज’ ले यही सिद्धान्तलाई आत्मसात् गर्दै कुनै भेदभाव नगरी समस्याहरू सम्बोधन गर्ने नीति अवलम्बन गरेको छ । अन्य सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले पनि नीति निर्माण र कार्यान्वयन प्रक्रियामा प्राथमिकताको उचित निर्धारण गर्नुपर्छ ।
४. नागरिक सहभागिता र विश्वसनीयता निर्माण
जनताको गुनासो सुन्ने मात्र होइन, समाधानको प्रक्रिया समेत समावेशी बनाइनु आवश्यक छ । जनसहभागिता बढाउने माध्यमहरू अपनाउँदा नागरिकहरूलाई शासनप्रति विश्वास बढ्छ । ‘हेल्लो धनराज’ जस्तै अन्य क्षेत्रका जनप्रतिनिधिहरूले पनि प्रभावकारी नागरिक सहभागिता कार्यक्रम सञ्चालन गरी जनतासँग निकटता बढाउनुपर्छ ।
५. गुनासो व्यवस्थापनमा गोपनीयता र निष्पक्षता
केही गुनासोहरू संवेदनशील प्रकृतिका हुन्छन् जसले गुनासो दिने व्यक्तिको पहिचान सुरक्षित राख्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ । ‘हेल्लो धनराज’ ले व्यक्तिगत गोपनीयताको पूर्ण सुनिश्चितता गर्दै निष्पक्ष रूपमा समस्या समाधान गर्ने प्रतिबद्धता देखाएको छ। अन्य सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले पनि गोपनीयता नीतिलाई उच्च प्राथमिकता दिनुपर्छ ।
६. नवप्रवर्तनशील नेतृत्वको आवश्यकतालाई आत्मसात् गर्ने
परम्परागत विधिहरूलाई निरन्तर सुधार गर्दै नवप्रवर्तनशील प्रविधि तथा प्रणालीको प्रयोग अनिवार्य छ । ‘हेल्लो धनराज’ जस्तै नागरिक केन्द्रित नवीनतम प्रणाली अपनाउनु नेतृत्व क्षमताको महत्वपूर्ण पक्ष हो । अन्य क्षेत्रका सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले पनि प्रविधिको अधिकतम प्रयोग गर्दै नवीन समाधानहरू विकास गर्नुपर्छ ।
७. उत्तरदायी लोकतन्त्रको सशक्तिकरण
‘हेल्लो धनराज’ जस्तो कार्यक्रमले लोकतन्त्रलाई थप उत्तरदायी, पारदर्शी, र प्रभावकारी बनाउँछ । जनप्रतिनिधिहरू केवल चुनावका समयमा होइन, आफ्नो कार्यकालभरि नै जनताको प्रत्यक्ष सम्पर्कमा रहनुपर्छ भन्ने महत्वपूर्ण पाठ यस प्रणालीले सिकाएको छ । अन्य सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले पनि नागरिकहरूसँग प्रत्यक्ष रूपमा संवाद गर्ने स्थायी प्रणालीको विकास गर्नु अपरिहार्य छ ।
निष्कर्ष
‘हेल्लो धनराज’ प्रणालीले पारदर्शिता, जवाफदेहिता, र नागरिक सहभागिता प्रवर्द्धन गर्दै सांसद र जनताबीचको दूरी कम गरेको छ । यस प्रणालीबाट अन्य क्षेत्रका सांसद तथा पालिका प्रमुखहरूले सिक्नुपर्ने मुख्य पाठ भनेको डिजिटल प्रविधिको सही प्रयोग, पारदर्शी प्रशासन, गुनासो व्यवस्थापनको प्रभावकारी नीति, र जनसहभागिता अभिवृद्धि हो । यदि सबै जनप्रतिनिधिहरूले यस्ता प्रविधिमैत्री र नागरिक उत्तरदायी कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरे, भने लोकतान्त्रिक शासन प्रणाली थप मजबुत बन्नेछ ।